CIąGłE ZMęCZENIE I GłóD? TO MOżE BYć STAN PRZEDCUKRZYCOWY. ZOBACZ, CZYM GROZI ZBYT WYSOKIE STężENIE CUKRU WE KRWI I JAK MU ZAPOBIEGAć
Co to jest stan przedcukrzycowy?
Stan przedcukrzycowy to zaburzenia sygnalizujące o nieprawidłowym poziomie glukozy we krwi. Nieleczony najczęściej prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2. Niestety, jego objawy są często bagatelizowane nawet przez lekarzy, co przyczynia się do zwiększenia zapadalności na tę chorobę. Symptomy stanu przedcukrzycowego to sygnały alarmowe o konieczności zmiany stylu życia i zadbania o swoje zdrowie.
Czujesz ciągłe zmęczenie? Te objawy mogą być oznaką stanu przedcukrzycowego!
Obecnie nie ma jasnych wytycznych określających precyzyjnie, na podstawie jakich kryteriów diagnozuje się to zaburzenie. Według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego za stan przedcukrzycowy uznaje się sytuację, gdy stężenie glukozy we krwi wynosi:
- na czczo – 100-125 mg/dl,
- 60 minut po doustnym obciążeniu glukozą (OGTT) – ok. 155 mg/dl,
- 120 minut po doustnym obciążeniu glukozą – 140-199 mg/dl.
Szacuje się, że u 5-10 proc. osób ze stanem przedcukrzycowym w ciągu zaledwie 1 roku rozwinie się cukrzyca typu 2.
Długotrwałe zaburzenia stężenia glukozy we krwi mogą znacząco wpływać na samopoczucie i zwiększać ryzyko rozwoju nie tylko cukrzycy, ale również chorób układu sercowo-naczyniowego, w tym wystąpienia zawału serca i udaru mózgu. Warto więc wiedzieć, jak je rozpoznać.
Jak wykryć stan przedcukrzycowy?
Stan przedcukrzycowy poprzedzający pojawienie się „jawnej” cukrzycy u każdej osoby może przebiegać zupełnie inaczej. Wielu lekarzu w celu postawienia precyzyjnej diagnozy zaleca wykonanie następujących badań:
- stężenie glukozy na czczo,
- OGGT, czyli stężenie glukozy 2 godziny po doustnym obciążeniu glukozą,
- stężenie hemoglobiny glikowanej, czyli HbA1C.
Przyczyny rozwoju stanu przedcukrzycowego
Zaburzenia prowadzące do rozwoju cukrzycy to przede wszystkim skutek niezdrowych nawyków i stylu życia.
Do głównych czynników wpływających na rozwój stanu przedcukrzycowego należą:
- nadwaga i otyłość,
- brak aktywności fizycznej,
- wysokokaloryczna dieta obfitująca w wysokoprzetworzone produkty,
- otyłość brzuszna – obwód talii powyżej 80 cm u kobiet lub 94 cm u mężczyzn,
- wystąpienie cukrzycy ciążowej,
- urodzenie dziecka o masie powyżej 4 kg,
- obniżony poziom cholesterolu frakcji HDL poniżej 40 mg/dl,
- podwyższony poziom trójglicerydów we krwi powyżej 150 mg/dl,
- nadciśnienie tętnicze,
- predyspozycje genetyczne (cukrzyca u rodziców),
- zespół policystycznych jajników.
By zredukować nadmierną masę ciała, zmniejszyć obwód talii i unormować poziom cukru we krwi, zalecana jest zmiana zachowań żywieniowych i wprowadzenie regularnej, umiarkowanie intensywnej aktywności fizycznej.
Leczenie stanu przedcukrzycowego jest ważne! Zobacz, jak uchronić się przed rozwojem cukrzycy?
Profilaktyka stanu przedcukrzycowego jest podobna, jak w przypadku cukrzycy typu 2. Głównymi jej elementami jest zbilansowana dieta oraz umiarkowana aktywność fizyczna. Systematyczne podejmowanie ćwiczeń pomaga wzmocnić organizm i efektywnie zredukować tkankę tłuszczową.
Jak zaobserwowali naukowcy fińscy, spadek masy ciała o 5 proc. oraz umiarkowana aktywność fizyczna trwająca 35-45 minut dziennie mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 nawet o 75 procent. Natomiast według badań Nurses' Health Study spadek masy ciała o 5 kg u osób z predyspozycją do cukrzycy zmniejsza ryzyko jej rozwoju nawet o 50 procent.
W profilaktyce stanu cukrzycowego niezbędna jest również zmiana sposobu odżywiania. Zbilansowana dieta powinna być źródłem wszystkich niezbędnych składników odżywczych. W przypadku otyłości zaleca się, aby redukcja masy ciała odbywała się stopniowo, poprzez obniżenie kaloryczności diety o ok. 500 kcal dziennie.
Przede wszystkim jadłospis powinien być zbilansowany i zawierać produkty pełnoziarniste, które są źródłem błonnika pokarmowego – m.in. pieczywo żytnie, razowe lub graham, kasze gruboziarniste, brązowy ryż, makaron z mąki pełnoziarnistej. Nie może w nim zabraknąć również owoców i warzywa – w ilości minimum 400 g dziennie, z czego 3/4 powinny stanowić warzywa.
Z diety warto natomiast wyeliminować:
- alkohol,
- węglowodany proste, takie jak cukier (słodycze, wyroby cukiernicze itp.),
- potrawy smażone i typu fast food,
- słodzone napoje,
- mięso smażone, zwłaszcza w głębokim tłuszczu.
W przypadku, gdy zmiana stylu życia okazuje się niewystarczająca, lekarz może zadecydować o włączeniu leczenia farmakologicznego. Zazwyczaj lekiem pierwszego wyboru jest metformina. Środek ten zwiększa wrażliwość komórek na insulinę i obniża stężenie cukru we krwi.
Jakie objawy mogą świadczyć o stanie przedcukrzycowym? Sprawdź w galerii.
Źródła: